қадим — [قديم] а 1. дерина, дар айёми хеле пеш гузашта, собиқ, пешин, бостонӣ; куҳан, кӯҳна; дӯсти қадим дӯсти дерин; маданияти қадим фарҳанги дар замонҳои пеш бавуҷудомада; тибби қадим илми тандурустии маълум дар замонҳои гузашта, тибби бостонӣ; муқоб.… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дирӯза — [ديروزه] 1. мансуб ба дирӯз; рӯзи гузашта рӯйдода: борони дирӯза, маҷлиси дирӯза, мулоқоти дирӯза, ҳодисаи дирӯза 2. маҷ. собиқ, пештара: бандаи дирӯза, тифли дирӯза; нисбат ба дирӯза назар ба рӯзи гузашта, дар муқоиса бо рӯзи гузашта … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
бекамар — [بي کمر] 1. он ки камари мурассаъ надорад, ки дар гузашта аломати мансабдорад, ки дар гузашта аломати мансабдорӣ ва подшоҳӣ буд 2. маҷ. камқувват … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
боқимонда — [باقي مانده] 1. сифати феълии замони гузашта аз боқӣ мондан 2. бозмонда, мобақия, бақия; бакорнарафта; пасмонда; зиёдатӣ: пули боқимонда, боқимондаи хӯрок 3. ҳиссаи барҳамнахӯрдаи чизе; қисми азбайннарафтаи гурӯҳе: боқимондаҳои давраи гузашта … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гузашт — I [گذشت] асоси замони ҳозира гузашта аз гузаштан II [گذشت] 1. гузариш, мурур, гузашта рафтан: гузашти айём 2. маҷ. даст кашидан аз нафъи худ ба нафъи каси дигар; гузашт кардан бахшидан, ба манфиати каси дигар аз баҳри чизе баромадан; аз қимати… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
дирӯз — [ديروز] 1. рӯзи гузашта, дина: дирӯз бегоҳӣ, дирӯз (пагоҳӣ) 2. гузаштаи наздик; дирӯз боз аз дирӯз сар карда, аз дирӯз ин ҷониб, аз дирӯз то ҳол; дирӯзи озод тамоми рӯзи гузашта, як рӯзи дароз … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
лесида — [لسيده] сифати феълии замони гузашта аз лесидан; лесида лесида дар ҳолати лесидан, лесида истода; лесида рафтан андак расида гузаштан ◊ хок лесида сифати феълии замони гузашта аз хок лесидан; гурба барин лесида калон кардан касеро аз ҳад зиёд… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мозӣ — [ماضي] а. кит. гузашта, пешина: феъли мозӣ грам. феъли замони гузашта … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
парешаб — [پريشب] шаби гузашта; як шаб пеш аз шаби гузашта; шаби пеш аз дишаб … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
пеш — I [پيش] 1. аввал (саф), рӯ ба рӯ (тараф); муқ. пушт; қафо 2. (дар) гузашта, собиқ, муқаддам: зиндагонии пеш, замони пеш, солҳои пеш 3. қабл: чанд сол пеш, чанде пеш, пеш аз милод 4. оянда, баъд аз ин; дар пеш, дар оянда, минбаъд 5. маҷ. пешқадам … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
